De globale CO2-concentratie heeft de alarmwaarde van 400 parts per milion (ppm) bereikt, dat maakte de Amerikaanse Nationale Oceanische en Atmosferische Dienst (NOAA) bekend op 6 mei 2015. De overschrijding van deze drempelwaarde duidt aan dat de mens een noemenswaardige impact uitoefent op het klimaatsysteem van onze planeet met opwarming tot gevolg.
De laatste keer dat het klimaat op Aarde significant warmer was dan vandaag, was naar schatting 3,5 miljoen jaar geleden, tijdens de warme periode in het mid-Plioceen. Al was er tijdens deze periode bijna geen ijs op Groenland dat op een efficiënte manier zonlicht reflecteert, het is belangrijk om deze periode te bestuderen omdat ze een potentiële analogie is voor wat er ons te wachten staat wat betreft klimaatsveranderingen. Als we beter inzicht krijgen in wanneer, hoe snel en in welke mate het klimaat toen veranderde en wat de onderliggende mechanismes waren, kunnen we huidige processen beter begrijpen en nauwkeurigere voorspellingen maken naar de toekomst toe.
Omdat Australië vandaag als geen ander kreunt onder de effecten van klimaatverandering, is dit land de casestudy bij uitstek. Waar Australië in het mid-Plioceen een veel natter moesson-klimaat kende met seizoensgebonden aanhoudende stortbuien, verstoft het land langzaam en kampt nu met verzengende hitte en aanhoudende droogte. Om het moesson-klimaat van het mid-Plioceen beter in kaart te brengen, sloot VUB-onderzoeker Dr. De Vleeschouwer zich aan bij het International Ocean Discovery Programme. Dat internationaal onderzoeksinitiatief verzamelt al langer dan 50 jaar geologische data en stalen uit de oceaanbodem. In de zomer van 2015 voer de ‘JOIDES Resolution’ – een gigantisch boorschip van 140 meter lang en 62 meter hoog, noordwaarts langs de westkust van Australië, van Perth naar Darwin. Een bemanning van 120 mensen, waaronder 30 wetenschappers, inclusief Dr. De Vleeschouwer, voerde op zeven verschillende plaatsen boringen uit.
De Joides Resolution in de haven van Fremantle, Australië, klaar voor een 2-maanden durende expeditie langs de westkust van Austrlië.
___________________________________________________________________
Als we beter inzicht krijgen in wanneer, waarom, hoe snel en in welke mate het klimaat vroeger veranderde, kunnen we huidige processen beter begrijpen en nauwkeurigere voorspellingen maken.
___________________________________________________________________
Tijdens deze boringen wordt zeebodemmateriaal aan dek gehaald die zich tot op een diepte van één kilometer onder de zeebodem bevonden. Die stalen worden door de onderzoekers nauwlettend geanalyseerd en gelabeld en enkel zij krijgen toegang tot één jaar na datum, wanneer ze worden opengesteld aan de brede wetenschappelijke gemeenschap. Dr. De Vleeschouwer neemt ons mee op zijn ontdekkingsreis naar de bodem van de oceaan aan de hand van de foto’s die hij tijdens dit prestigieus onderzoeksproject maakte.
Dit is het eerste boorstaal dat aan dek kwam tijdens de expeditie. Dit 9,5 meter lange staal bestond vooral uit water en maar tien centimeter sediment, doordat er een harde laag (calcarenite) werd aangeboord in de zeebodem. Omdat er weinig sediment naar boven kwam, werd er overgeschakeld op een boormethode die door hard materiaal geraakt (http://iodp.tamu.edu/tool/pdf/xcb.pdf), waardoor meer materiaal werd opgeboord.
De JOIDES Resolution in de haven van Fremantle, Australië, klaar voor een twee-maanden durende expeditie langs de westkust van Australië.
De rig tower is het meest opvallende kenmerk van de JOIDES Resolution en torent 61,5 meter boven het wateroppervlak uit. Hierlangs worden de sedimentkernen aan boord gehesen.
De allereerste sedimentkern is op z’n weg naar het schip! Alle wetenschappers volgen het hele proces vanop veilige afstand.
De eerste sedimentkern is aan boord! Dat moet van wel heel dichtbij bekeken worden.
Vooraleer de sedimentkernen gemeten worden op de “Whole Round Multisensor Logger” moeten ze gedurende 4 uur op kamertemperatuur (20 C) komen.
Jisun helpt bij het meten op de WRMSL (dichtheid, magnetische susceptibliteit en P-wave snelheid (akoestische snelheid)
De NGR is een indrukwekkend machine die meet hoeveel straling wordt uitgestoten door de sedimentkernen. Bijna elk type sediment is een heel klein beetje radioactief, dus door het meten van de hoeveelheid straling en de verschillende energieniveaus van die straling, wordt getest welke isotopen er aanwezig zijn in de boorkernen.
Na een shift van 12 uur is het tijd om even te ontspannen op het dek: Genieten van de zon en een goed boek.
