In het Lyceum Martha Somers in Brussel zijn rapportcommentaren belangrijk en het Lyceum investeert daar bijgevolg in. In het kader van de Onderzoekende School gaat het Lyceum nog een stap verder: wat kan Verbindend Werken toevoegen aan de manier waarop een leerkracht de leerlingen tegemoet treedt en hen motiveert om te leren? Als Onderzoekende Schoolteam onderzochten we hoe belangrijk rapportcommentaren zijn voor leerlingen en hoe ze leerlingen kunnen helpen in hun leerproces.
Werken aan relaties tussen leerkracht en leerling
Verbindend Werken gaat over het creëren van een veilig leef- en leerklimaat in de klas. Het opbouwen, onderhouden en herstellen van relaties staat centraal. De focus ligt op open communicatie tussen leerkracht en leerling. Verbindend Werken, ook wel Herstelgericht Werken genoemd, wordt vaak ingezet bij het duurzaam herstellen van relaties na conflicten. De principes van Verbindend Werken kunnen ook preventief worden toegepast om het klasklimaat positief te beïnvloeden.
Focus op leerlingen
Het Onderzoekende Schoolteam nam als uitgangspunt dat wanneer leerlingen het gevoel hebben dat er op een faire manier is geëvalueerd, dit positief zal werken op hun welbevinden, motivatie en werkhouding. Door op een waarderende manier te communiceren, zullen leerlingen zich gezien voelen en zal de sfeer in de klas verbeteren. Een waarderende houding wordt in dit kader uitgelegd als constructieve feedback in communicatie met de leerlingen, zowel mondeling als schriftelijk. Leerlingen krijgen specifiek en opbouwend commentaar.
_______________________________
” Wanneer leerlingen het gevoel hebben dat er op een faire manier is geëvalueerd, zal dit positief werken op hun welbevinden, motivatie en werkhouding.”
_____________________________
Niet enkel ‘Je moet beter je best doen’
In de literatuur wordt op de effectiviteit van rapportcommentaren gewezen. Rapportcommentaren bevatten bij voorkeur drie vaste onderdelen: een compliment of opsteker, een te verbeteren werkpunt en een concrete tip hoe hieraan te werken. Na bevraging van 244 leerlingen van Lyceum Martha Somers kon het Onderzoekende Schoolteam vaststellen dat leerlingen daadwerkelijk de rapportcommentaren lezen en behoefte hebben aan concrete tips voor het verbeteren van hun werkpunten. Zo kunnen zij gericht werken aan hun leerproces. Dit werd ook duidelijk in een filmpje waarin leerlingen hun ervaringen met rapportcommentaren delen. Het filmpje is gebruikt om draagvlak te creëren op schoolniveau; alleen dan kan Verbindend Werken impact hebben. Tevens zijn leerkrachten bevraagd naar hun ervaringen en goede voorbeelden.
Leerkrachten dienen dus aandacht te hebben voor waarderende commentaren. Het Onderzoekende Schoolteam ontwierp een sjabloon voor leerkrachten, een soort checklist voor het schrijven van waarderende rapportcommentaren. In deze checklist wordt stilgestaan bij correct en begrijpelijk Nederlands, de transparantie van cijfers en bijbehorende commentaren en het constructieve en motiverende karakter van de commentaren.
De implementatie van het schrijven van waarderende rapportcommentaren is nog in volle gang en zal nauwgezet gevolgd worden. Lyceum Martha Somers gaat door op de weg van positieve feedback, bijvoorbeeld door gesprekken met leerlingen aan het begin en einde van het schooljaar. Verbindend Werken draagt bij aan goede relaties en daardoor aan leerresultaten en aan een prettige sfeer.
