De Britse kranten bewezen het in de aanloop naar de Brexit: media hebben een niet te onderschatten invloed op de perceptie van het publiek. Hoe over een onderwerp bericht wordt, kan grote gevolgen hebben voor de publieke opinie. Het is dus nuttig om te weten wat de gangbare manieren zijn om de realiteit voor te stellen, en hoe dat kan verschillen in diverse mediavormen. Gangbaar in de berichtgeving over de vluchtelingencrisis zijn bijvoorbeeld het indringer- en het slachtofferframe.

De berichtgeving over de vluchtelingencrisis kan op verschillende manieren gebeuren, via diverse frames. De een legt de nadruk op de positieve asielverhalen, terwijl de ander liever het omgekeerde ziet gebeuren. Een journalist kan in een artikel de realiteit namelijk nooit volledig weergeven, omdat de realiteit zo complex in elkaar zit. Er is selectie en ordening nodig om over gebeurtenissen te berichten. Eén gebeurtenis kan zo, afhankelijk van welke informatie geselecteerd wordt, op meerdere manieren, via meerdere frames, beschreven worden. Kort gesteld is zo’n frame het kader waarin een bepaalde situatie in een artikel omschreven wordt.

Welk frame gebruikt wordt, kan een invloed hebben op de denkwijze van het publiek. Het is dan ook belangrijk te weten welke frames er in de berichtgeving rond een onderwerp bestaan en hoe dominant die op bepaalde momenten zijn. Als verschillende media één frame toepassen, kan dit de impact van dat frame op het publiek vergroten. Door na te gaan welke frames allemaal toegepast worden, kan een evenwichtiger beeld van de werkelijkheid tot stand komen.

_________________________________________________

” Tijdens de vluchtelingencrisis van 2015 kregen rechtse politici zelden het woord, ten voordele van hulporganisaties, ngo’s en vluchtelingen zelf.

________________________________________________

Journalisten schrijven traditioneel over de vluchtelingencrisis in een frame waarbij de vluchtelingen of als slachtoffers of als indringers voorgesteld worden. Tijdens de crisis van 2015 schreven de Vlaamse mainstream en alternatieve nieuwsmedia meestal vanuit het slachtofferframe. Vluchtelingen worden voorgesteld als slachtoffers van geweld, en niet als de oorzaken van geweld en criminaliteit, zoals in het begin van de eeuw het geval was. Rechtse politici, die doorgaans het indringerframe uitdragen, kregen zelden het woord, ten voordele van hulporganisaties, ngo’s en vluchtelingen zelf. De media vervullen een morele rol en bepleiten nadrukkelijk solidariteit met de vluchtelingen, zeker in de periode na de dood van peuter Aylan, op 2 september 2015. Dat is nog meer het geval bij de alternatieve media De Wereld Morgen en Mo.be dan bij de traditionele media, en meer bij De Morgen dan bij De Standaard. De verzuiling van de oorspronkelijk socialistische krant De Morgen en de Vlaamsgezinde, katholieke krant De Standaard is intrinsiek nog steeds aanwezig.

De aanslagen in Parijs luidden echter een ommekeer in bij de traditionele media. Steeds vaker kregen rechtse bronnen het woord, zonder dat ze werden tegengesproken. Zij maakten van de gelegenheid gebruik om de vluchtelingen te associëren met terreur, criminaliteit en onveiligheid. De vluchtelingen werden opnieuw vaker als de dader en niet als het slachtoffer van geweld beschouwd. De alternatieve media wijzigden hun houding na de aanslagen in Parijs echter niet. Zij bleven onvoorwaardelijk meer solidariteit bepleiten. Politici kwamen er nauwelijks aan het woord, ngo’s en hulporganisaties des te meer. Dat dit vaak de partners zijn van de alternatieve media, speelt daarin ongetwijfeld een rol.

_________________________________________________

” Na de aanslagen in Parijs kregen rechtse bronnen steeds vaker het woord, zonder dat ze werden tegengesproken.”

________________________________________________

Door die keuze voor verschillende frames, is het dus niet ondenkbaar dat een lezer die zijn informatie haalt bij De Wereld Morgen een ander beeld van de vluchtelingenkwestie zal krijgen dan iemand die De Standaard leest. Daarom is het belangrijk dat zowel de mediasector zelf als het publiek zich bewust is van verschillende manieren waarop een gebeurtenis geframed kan worden.