VUB-onderzoeksgroep Belgian Ageing Studies (BAS) eindigde als een van de vijftien genomineerden voor de European Foundations Award for Responsible Research & Innovation (EFARRI). Die nominatie hebben ze te danken aan de manier waarop ze onderzoek afstemmen op maatschappelijke noden, maar ook omdat ze ouderen zelf een actieve rol geven in het onderzoek. Tijdens de uitreiking eind november kon BAS de EFARRI-award ter waarde van 20.000€ helaas niet binnenhalen, maar genomineerd worden uit ruim 200 deelnames is al een prestatie op zich.

EFFARI is een gezamenlijk initiatief van 5 Europese stichtingen binnen het grootse Europese RRI Tools-project: de Koning Boudewijnstichting (België), La Caixa-stichting (Spanje), Fondazione Cariplo (Italië), Lundbeck Stichting (Denemarken), Robert Bosch Stiftung (Duitsland) – en het overkoepelende European Foundation Centre Research Forum. De award wordt uitgereikt aan groepen die maatschappelijk georiënteerde onderzoeksmethoden gebruiken en zo wetenschappelijk onderzoek afstemmen op maatschappelijke behoeften, ook wel ‘Responsible Research and Innovation’ (RRI) genoemd.
RRI werd in 2011 door de Europese Commissie gelanceerd met als doel inclusief en duurzaam onderzoek en innovatie, voor en met de maatschappij. RRI impliceert dat onderzoekers, burgers, beleidsmakers, business, NGO’s… samenwerken gedurende het hele onderzoeks- en innovatieproces om het proces en de resultaten af te stemmen op de noden en verwachtingen van de maatschappij. Meer informatie over RRI en over het Europese RRI-project dat de VUB coördineert vind je in het EnRRICH-artikel.
Onderzoek voor én door ouderen
De ouderenbehoefteonderzoeken van BAS zijn een initiatief van de VUB en de Hogeschool Gent. Sinds 2002 onderzoeken ze de sociale aspecten van het ouderen worden in verschillende Vlaamse – en sinds kort ook Waalse – steden en gemeentes.
BAS wil ouderen ondersteunen door ze te betrekken bij het vormgeven van hun lokale omgeving, bv. lokale beleid. Dankzij hun innovatieve participatieve peer-research methode spelen ouderen een cruciale rol in de planning, opzet en realisatie van het onderzoek. Gemeenten kunnen via een gestandaardiseerde vragenlijst zo lokale uitdagingen en opportuniteiten op het vlak van levenskwaliteit van ouderen die thuis wonen in kaart brengen.
Zo wil BAS het beeld van ouderen als passieve consumenten vervangen door een beeld van ouderen als actieve deelnemers aan en actoren in de maatschappij. Een breed netwerk van ouderen, leden van lokale seniorenorganisaties, lokale overheden, non-profitorganisaties en andere belanghebbenden uit de gemeenschap is daarbij cruciaal om brede draagkracht te ontwikkelen rond het thema van ‘leeftijdsvriendelijke omgevingen’.
Een volledige lijst van alle genomineerden en de winnaars vind je op de EFARRI-website, meer over ouderenbeoefteonderzoek staat te lezen op de BAS-website.