#FFF: 8 weetjes over slaap!

De week begon met een Blue Monday (iets wat voor ons Wtnschp-ers extra erg is) en de krant Metro maakte er meteen de week van de vermoeidheid van! Omdat ook wij al de hele week lijken uit te kijken naar dat moment op zaterdagochtend waar je gewoon mag uitslapen en lekker lang snoozen, wordt deze Fun Fact Friday volledig gericht op slaap!

1. Hoe werden mensen vroeger wakker?

Ooit al afgevraagd hoe mensen vroeger wakker werden? Zonder wekker, zonder snoozefunctie? Je bent niet alleen, de vraag werd ook gesteld op ikhebeenvraag.be! VUB-Professor Luc Bouwens kon ons van een antwoord voorzien. Samen met de opkomst van de fabrieken, had je ook de opkomst van de vaste werkuren. Hoewel in de fabrieken toen nog vaak “op stuk” (waarbij je werd betaald per stuk) werd gewerkt, werd je voor de opkomst van de fabriek vooral betaald volgens de hoeveelheid werk je verrichtte en niet op het aantal uren. Mensen werden toen gewekt door de opkomende zon, hun eigen biologische klok en de klokkentoren. In Engeland werden arbeiders gewekt door een hoornblazer in de straat. Ook had je er “Knocker-Ups” die voor een kleinigheid met een houten stok op deuren gingen kloppen tot de klanten wakker waren.

2. Waarom je 9 minuten snoozet

Staat jouw snoozefunctie ook automatisch op negen minuten? Dan ben je niet alleen, de meeste alarmklokken nemen negen minuten als standaard tijd. In het geval je dacht dat daar een indrukwekkend slaaponderzoek aan voorafging dat de ideale snoozetijd heeft onderzocht, heb je het fout. De meeste digitale klokken zijn gebaseerd op mechanische klokken, die dus gebruikmaken van tandwielen. Negen minuten komt overeen met een vast aantal tanden op zo’n tandwiel. Die negen minuten zijn dus een puur technische keuze.

3. You snooze you lose

Negen minuten of niet, snoozen doe je eigenlijk beter niet.

4. Je valt echt in slaap

Of dat denken je hersenen toch. Het gevoel te vallen in het begin van je slaap (of stuiptrekkingen bij het in slaap vallen) is voor veel mensen herkenbaar. Je lichaam ervaart op dat moment een hypnagoge schok. Je ademhaling vertraagt en je lichaamstemperatuur daalt, je lichaam is ontspannen. Je hersenen gaan op dat moment die gevoelens van ontspanning verwarren met gevoelens van vallen of tuimelen waardoor je als reflex je benen uitduwt om ‘rechtop te blijven staan’.

5. Blauw licht is slecht voor de slaap

Jup, dat is het licht dat je uit smartphone en tablet komt. Die twee verban je best meteen uit de slaapkamer! Volgens slaapexpert Johan Verbraecken onderdrukt licht de melatonineproductie in de hersenen. Melatonine is een hormoon dat invloed heeft op ons slaap-waakritme en wordt gestimuleerd door duisternis. Blauw licht heeft een grotere impact op de slaap dan andere kleuren. Daarom verstoort het licht van een tablet en smartphone de melatoninevrijstelling en gebruiken wake-up lampen blauw licht.

6. Dutjes zijn gezond!

Een studie uit 2007 vertelt ons dat minstens drie keer per week een dutje van ongeveer 30 minuten wonderen kan doen voor je hart! De studie ontving wel wat kritiek: zo zou er geen rekening gehouden zijn met andere factoren in de rest van de dag (wanneer je opstaat, fysieke activiteiten, …) maar wij geloven toch met plezier dat een dutje alleen maar deugddoend kan zijn! We kennen allemaal de Spaanse siësta, maar ook de Power Nap wint wereldwijd aan populariteit. Bij de Power Nap hangt alles wel af van de duur van je dutje: zeker niet langer dan 30 minuten!

7. Walvisachtigen slapen met één oog open

Wanneer zeezoogdieren zoals dolfijnen of grote walvissen een uiltje willen knappen, blijft één hersenhelft wakker op een laag niveau van alertheid. Samen met de hersenhelft blijft ook het tegenovergestelde oog open. Zo kunnen ze gevaren toch nog zien aankomen en geven de hersenen signalen door dat ze naar het oppervlak moeten om zuurstof te nemen. Anders dan bij de mens, nemen walvisachtigen bewust adem. Om de twee uur wordt het proces omgedraaid en kan de andere hersenhelft rusten.