Om alle belachelijke weetjes die in de hoofden van ons redactieteam rondzweven wat te bundelen, starten we met een nieuwe reeks: Fun Fact Friday geeft je elke vrijdag 10 weetjes over een bepaald thema. Omdat we vandaag ondertussen al exact twee jaar onze, door de Maya’s aangekondigde, massa-extinctie hebben overleefd (oef!) wordt dit dan ook ons thema van de dag!
1. Komeetinslagen kunnen zowel het einde als het begin van leven betekenen
Dat komeetinslagen meestal slecht nieuws zijn, weten we maar al te goed. De komeet die 65 miljoen jaar geleden op onze aarde neer botste, zorgde er bijvoorbeeld voor dat de meeste dino’s uiteindelijk het loodje legden. Toch hoeft zo’n impact niet altijd het einde betekenen. Volgens de Panspermie hypothese zou het leven niet ontstaan zijn op de aarde, maar ergens anders in de ruimte. Door een impact op een planeet die “levensvatbaar” is, kan er puin van die planeet in de ruimte geschoten worden om uiteindelijk op onze planeet te belanden. Het is een hypothese die nog niet bevestigd is, maar ook nog niet ontkend is.
2. De aarde kent niet 1 maar 5 massa-extincties
We zijn allemaal bekend met het einde van de dino’s, maar het K-PG event is slechts één van de 5 massa-extincties die onze aarde al te verduren heeft gehad. De andere vier: de Laat-Ordovicische massa-extinctie, in deze periode was onze planeet vooral bevolkt door zeedieren zoals de Tribolieten; de Laat-Devonische extinctie waarbij zo’n drie kwart van al het leven op aarde verdween; bij de Perm-Trias-massa-extinctie stierf 96% van alle soorten waardoor ze ook wel gekend staat als ‘The Great Dying’ (foto links, bron BBC) en de Trias-Jura-extinctie strekt zich uit over verschillende fasen in 18 miljoen jaar met onder andere klimaatverandering en vulkaanuitbarstingen als oorzaken.
3. De badass die al die massa-extincties overleefde: het waterbeertje
Dit schattig microscopisch kleine diertje, is één van de sterkste wezentjes op aarde. De waterbeer overleeft in de meest extreme omstandigheden: van temperaturen tot -273,15°C (iets wat we het absolute nulpunt noemen) tot ver boven het kookpunt, ze weerstaan ook radiatie en extreme druk. Deze survivors lopen al zo’n 530 miljoen jaar op onze planeet rond en hielden het vol tijdens de 5 massa-extincties die we kennen. (Foto: Nasa)
4. De mens is de enige soort die bewust is van het feit dat we kunnen uitsterven
Van ‘Children of Men‘ tot de beruchte ‘2012‘: of het nu klimaatverandering, aliens of kometen zijn, aan onze kaskrakers te zien zit de schrik om uit te sterven als soort er bij ons goed in. Gelukkig voor de andere dieren op aarde zijn wij de enigen die met deze schrik moeten leven. Het inzicht dat onze millennia op aarde geteld zijn, is er pas gekomen door de evolutietheorie en paleontologisch en archeologisch onderzoek.
5. Zo’n 284 asteroïden zijn geregistreerd als “potentieel gevaarlijk”
Niet dat we jullie nu nog meer schrik willen aanjagen: maar sinds 2000 heeft het British National Space Center zo’n 284 asteroïden gelokaliseerd die door hun grootte en baan in de ruimte potentieel gevaarlijk zijn voor onze planeet. Asteroïden zijn de ‘major suspect’ in maar liefst drie van de vijf massa-extincties, we botsen dus liever niet op zo’n rakker.. (foto: Nasa)
6.Pandaporno!
Ja, je leest het goed: porno met panda’s. Dit is geen vreemde fetisjporno die sommige mensen gelukkig maakt (denken we…), maar wel een echte gebruikte methode om de pandasoort in leven te houden! Panda’s hebben nogal vaak last van “hoofdpijn” als het moment aanbreekt om te paren. Hun gebrek aan paringsdrang is één van de vele redenen waarom de panda’s het als soort moeilijk hebben om te overleven. Sommige zoo’s en reservaten proberen dus met filmpjes van parende panda’s hun eigen panda’s in actie te krijgen.
7. Red de schaamluis
We blijven nog even in thema: een dier dat met uitsterven bedreigd zou zijn, maar waar jammer genoeg geen wereldwijde campagne voor wordt opgesteld (WWF, waar blijven jullie?) is de schaamluis. De oorzaak zou het groeiend aantal mannen en vrouwen zijn dat hun schaamhaar verwijdert. Zo krijgt de “Braziliaanse ontbossing” nu een heel andere bijklank… De studies hier rond worden wel met enige twijfel ontvangen in de wetenschappelijke wereld door de moeilijke dataverzameling.
8. De-extincties zoals in Jurassic Park zijn geen vreemde fictie meer
De-extinctie of “resurrection biology” houdt zich bezig met het creëren van organismen die behoren tot of lijken op uitgestorven soorten. Dit zouden onderzoekers doen via klonen of een selectief kweekprogramma. Deze onderzoeken stuiten echter op veel controverse: critici stellen dat er beter wordt geïnvesteerd in soorten die nu aan het uitsterven zijn (al denken we niet dat de schaamluis op hun agenda staat…).
9. Bij het verkennen van de smeltende ijskappen maken we misschien uitgestorven ziekteverwekkers “wakker
Franse onderzoekers zijn erin geslaagd om een megavirus dat al 30.000 jaar uitgestorven is en in de Siberische Permafrost verborgen zat, terug tot leven te wekken. Hiermee waarschuwen ze voor mogelijke virussen in de permafrost die ofwel door de opwarming van de aarde of door industriële exploitatie kunnen vrijkomen.
10. We zijn sowieso … doomed
Alle asteroïden, zombies en klimaatrampen op een stokje, wij en onze planeet gaan er sowieso aan. Meer zelfs: ons volledig zonnestelsel zal binnen 5 miljard jaar de pijp uitgaan. De zon zal net zoals andere sterren sterven en een rode reus worden. Op dat moment zal het ons letterlijk te warm onder de voeten worden en zal de aarde zelfs waarschijnlijk even in de zon zitten.
