Het monotoon gebrom op de ochtendtrein maakt stilaan plaats voor alom aanwezig gesnif tot we na het zoveelste snuitconcert een paar dagen in mineur nazinderen op een bedje van zakdoeken. De winter komt eraan en dat kan de pendelaar hoogstwaarschijnlijk beamen. “Vast een griepje”, “gewoon wat grieperig”: het zijn dooddoeners die de snotterende medemens niet schuwt in een poging tot zelfdiagnose. Toch blijken we – alle sensibiliseringscampagnes op een stokje- moeilijk te genezen van heel wat chronische misverstanden rond griep. Zo onderschat 84% van de Belgen de impact en het aantal sterfgevallen van griep. Dat is opmerkelijk hoog voor een ziekte die volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) jaarlijks 250 000 – 500 000 dodelijke slachtoffers maakt. Vooral risicogroepen als zwangere vrouwen, jonge kinderen, bejaarden en mensen met een verzwakt immuunsysteem, lopen gevaar.

Om het probleem beter in kaart te brengen, polste een studiebureau bij 1.051 Nederlandstalige en Franstalige mannen en vrouwen van elke leeftijdscategorie in de straten van zeven grote Belgische steden. We zetten de bevindingen op een rijtje onder deskundig advies van Dr. Patrick Lacor, verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel en afdelingshoofd van de dienst Algemene Interne Geneeskunde van het Universitair Ziekenhuis Brussel.

62%

…van de ondervraagden tussen 25 en 35 jaar raakte de laatste vijf jaar besmet. Dat is meer dan bij 65-plussers waar 53% besmet werd. “Dit kan een gevolg zijn van gerichte vaccinatie die routinematig aanbevolen wordt bij 65-plussers. Epidemiologisch gezien is de kans om infectie op te lopen bij niet-geïmmuniseerden die aan het virus blootgesteld wordt, hoger bij jongeren en vooral kinderen jonger dan zes jaar. De mortaliteit is dan weer hoger bij 65-plussers”.

…van de respondenten liet zich de voorbije vijf jaar geen enkele keer vaccineren. Veertien procent vindt de ziekte niet ernstig genoeg om zich te laten vaccineren. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie is vaccinatie de aangewezen preventiemethode. “Elk jaar is er telkens één epidemie in het noordelijk halfrond en één in het zuidelijk, met een continue risico in tropische klimaten. Omdat het virus tegen de volgende epidemie gewijzigd is, blijft jaarlijkse vaccinatie aangewezen”.

51%

31%

… vindt zichzelf te jong om zich te laten vaccineren. Andere argumenten zijn: ‘ik word nooit ziek- 14%’ en ‘het is beter voor de weerstand om af en toe ziek te zijn – 10%’. “Jonge gezonde mensen lopen minder risico en zijn niet opgenomen in de categorieën waarvoor de Hoge Gezondheidsraad vaccinatie aanbeveelt. Gezonde jongeren kunnen het virus echter overbrengen op mensen die wel risico lopen en vaccinatie is ook een maatregel om anderen te beschermen”.

In 53% van de gevallen besmette de getroffen respondent ook familieleden. Toch had slechts 18% van de gevaccineerden de bescherming van naasten in het achterhoofd.

… van de ondervraagden geloofde dat antibiotica helpt tegen de griep, een misverstand dat zelfs leeft bij 66% van de mensen die jaarlijks griep heeft. Antivirale geneesmiddelen kunnen ernstige symptomen en zelfs sterfte voorkomen, maar omdat de griep veroorzaakt wordt door een virus en niet door bacteriën, zijn antibiotica inefficiënt. “Naast mogelijke nevenwerkingen leidt nutteloos gebruik van antibiotica zelfs tot de opmars van resistente bacteriën en is dus zeker uit den boze.”

45%

71%

… vindt dat personeelsleden in de gezondheidszorg gevaccineerd moeten worden. Ook daar zit een discrepantie want slechts 30% in de gezondheidszorg blijkt gevaccineerd. “Veel mensen in de zorgsector zijn zelf jong en gezond en lopen minder onmiddellijk gevaar. Verder is er soms angst voor de neveneffecten van vaccinatie en helaas leeft het idee nog steeds dat men toch de griep kan oplopen ondanks vaccinatie”.

We mogen niet vergeten dat de griep-enquête een steekproef is en dat het beeld op straat kan variëren van de werkelijkheid maar we kunnen zeker leren uit de resultaten. “De 65-plussers zijn schijnbaar goed geïnformeerd en het belang van vaccinatie leeft hier wel. We mogen geen paniek zaaien, maar mogen ook niet vergeten dat griep gevaarlijk kan zijn voor risicogroepen, waar jaarlijks enkele duizenden slachtoffers vallen. Voor zorgverleners is griepvaccinatie eigenlijk deel van hun professionele verantwoordelijkheid. We kennen de risicogroepen en vaccinatie is eenvoudig, ongevaarlijk en niet duur dus waarom niet gewoon aan deze eenvoudige vorm van preventie doen?” aldus Dr. Lacor.

 

Wil je meer weten over griep, heb je vragen, ideeën en bedenkingen? Welke misverstanden bestaan er over de seizoensgriep, hoe worden vaccins gemaakt, is het wel nodig om je in te enten en hoe wordt de verspreiding van de griep gemonitord en gecommuniceerd? Kom op woensdag 30 september om 19h naar de Science Bar over griep in het RITS café in Brussel. Toegang is gratis, maar laat even weten dat je komt via Facebook.